Endoskopowe przeznosowe biopsje guzów podstawy czaszki
Istnieje niewielka grupa pacjentów, u których obraz badania MR i TK wykazują obecność zmian patologicznych lub podejrzanych obszarów tkankowych w zakresie podstawy czaszki.
Zmiany te są dość rzadkie, uwidocznienie ich i prawidłowe zlokalizowanie nie zawsze jest łatwe nawet dla lekarzy specjalistów. W części przypadków obrazy badań są łatwe do rozpoznania, jednak nie zawsze jest to regułą.
Interpretacja wyników badań radiologicznych nie jest jednoznaczna, a niespecyficzność obrazów nakazuje nam poruszanie się w kręgu 2-3 podejrzewanych patologii.
W takich przypadkach obawę pacjenta i rodziny budzi podejrzenie i wątpliwości co do złośliwego lub potencjalnie złośliwego charakteru zmiany.
W takich przypadkach najbardziej optymalną formą i jednocześnie mało inwazyjną jest przeznosowa endoskopowa biopsja zmiany w podstawie czaszki.
Do takich biopsji kwalifikują się zmiany w okolicy siodła, stoku, zatoki klinowej, zatok sitowych, dołu skrzydłowo- podniebiennego, szczeliny oczodołowej, kanału wzrokowego, oczodołu, kręgu C1i C2;
Wykonanie biopsji może być zabiegiem czysto diagnostycznym lub przy zmianach niewielkich może być to biopsja wycinająca zmianę.
Pobyt w takich przypadkach trwa zwykle 2 -3 dni, wyniki biopsji w powiązaniu z obrazami badań TK i MR wyjaśniają charakter diagnozowanych zmian i mogą być dostępne dla pacjenta po ok. 7-10 dniach.
Do najczęściej spotykanych patologii w tego rodzaju przypadkach należą:
- Dysplazja włóknista,
- Nacieki szpiczaka,
- Chłoniak
- Guzy przerzutowe,
- Nacieki zapalne i infekcje,
- Łagodne guzy struny grzbietowej,
- Struniaki
- Guzy chrzęstne
Wynik badania konsultowany jest z neurochirurgiem oraz onkologiem, czasami ocena wyniku i sposoby dalszego postępowania ustalane są na wspólnych posiedzeniach klinicznych z onkologami z Kliniki zajmującej się guzami kości.
W większości zmiany podlegające biopsji są po ustaleniu wyniku leczone onkologicznie lub przyczynowo ( antybiotykoterpia, sterydoterapia) i nie wymagają leczenia operacyjnego.
Cześć ze zmian po ustaleniu wyniku, może być obserwowana spokojnie prze kolejne lata w badanich obrazowych, część ok. 20% to zmiany które mogą być poddane dalszemu planowemu leczeniu operacyjnemy.
Wśród zmiano do których nie ma pewności diagnostycznej na podstawie badań obrazowych, należą zmiany zarówno łagodne jak i nowotwory złośliwe, rzadziej spotykane są również zmiany zapalne i infekcyjne.
Wobec tego często spotykana i zalecana przez niektórych lekarzy praktyka dalszej obserwacji zmiany w badania MR lub TK nie zawsze jest postępowaniem wskazanym. Biopsja przeznosowa guza podstawy czaszki jest procedurą o bardzo niskim ryzyku powikłań, które często pomaga postawić rozpoznanie i rozpocząć właściwe leczenie.
Pacjent w takich przypadkach powinien być poinformowany o pewnym ryzyku wynikającym z obserwacji niejasnych zmian oraz być świadomy istnienia marginesu błędu diagnostyki nieinwazyjnej.
Ważne jest również konsultowanie badań z lekarzami którzy mają w danej dziedzinie duże doświadczenie i dla których postawienie pewnych rozpoznań, nawet w rzadko spotykanych schorzeniach nie stanowi problemu.
Podsumowanie:
- Zmiany w podstawie czaszki o niejasnej i niejednoznacznej interpretacji badań obrazowych są rzadkie.
- Ważne jest konsultowanie badań obrazowych z lekarzami, którzy mają w danej dziedzinie duże doświadczenie ( tzw. druga opinia)
- Biopsja wydaje się być w takich przypadkach rozsądnym postępowaniem i może być jednocześnie operacją leczącą.
- Biopsja zmian podstawy czaszki i oczodołu jest w wielu przypadkach możliwa z dostępu przez nos
- Biopsja przeznosowa guza podstawy czaszki jest procedurą o bardzo niskim ryzyku powikłań
- Część zmian poddawanych biopsji nie musi być operowana w dalszej kolejności
- Opcja obserwacji zmiany stanowi ryzyko, które chory powinien znać i akceptować oraz porównać do ryzyka samej biopsji
