Serwis prowadzony przez dr n. med. Jacka Kunickiego, specjalistę neurochirurga

O przysadce 12 września 2022

Siodło tureckie  – nazwa – anatomia

Jacek Kunicki
dr n. med.
Siodło tureckie  – nazwa – anatomia

Siodło tureckie jest  opisową nazwą  zagłębienia w  kości klinowej, która tworzy środkową część podstawy czaszki.

Jeśli  wyobrazimy sobie czaszkę jako duże kuliste naczynie np. wazę, to  podstawa czaszki stanowi jakgdyby dno  naczynia, kształt dna nie jest płaski ponieważ  musi odpowiadać   kształtem  uwypukleniom mózgowia, które na nim spoczywają  i zawiera szereg szczelin i otworów dla naczyń i nerówów  opuszczających lub dochodzacych do wnętrza jamy czaszki.

Zagłebienie w górnej ścianie kości klinowej  ograniczone jest wyrostkami kostnymi  tworzącymi  sciany kostne siodła tureckiego.

Nazwa  zagłebienia w którym położona jest przysadka wywodzi się z dawnych tradycji anatomii opisowej, używających opisów struktur anatomicznych do znanych przedmiotów.

Po raz pierwszy temin siodło tureckie został użyty w XVII w przez flamandzkeigo anatomia Adriana Spigeliusa w dziele De Corpora Humanis Fabrica  z 1627.

Okolica dołu przysadki wraz z wyrostkami ograniczającymi,  przypomina miniuaturkę siodła końskiego  używanego  przez jeźdźców imperium Ottomańskiego.

Budowa siodła tureckiego jeźdżca jest  nieco odmienna od typowych siodeł anglosaskich  lub amerykańskich  ograniczone jest od przod i tyłu znacznie wyraźniej wyniosłymi  łękami. Co ciekawe siodło tureckie w  Hiszpanii zwane jest siodłem arabskim, a w Polsce podobnych siodeł używała husria.

Łacińska nazwa siodła  tureckeigo to  sella turcica co odpowiada polskiemu tłumacznieu, dawna nazwa grecka poprzedzająca terminologię łacińską nazywała strukturę Epihippium ( bezp.tłum :  na – koniu) choć nie przywoływała budowy siodeł  tureckiech  odwoływała się do siodła.

Struktura kości  klinowej od strony jamy czaszki z profilu przypomina tego typu siodła, gdzie siedzisko odpowiada zagłebiniu w postani dolu przytsadki  natomiast łęk przedni  sidoła odpowiada   tzw. guzkowi siodła i  bruździe skrzyzówania,  od tyłu łękowi tylnemu siodła odpowiada  płytka kostna tworzaca tzw.  grzbiet siodła.

Siodło w czaszce nie pozbawinej opon nie przypomina już  tak jednoznacznie siodła tureckiego, a fałdy oponowe i  ściany zatok jamistych oraz przyczepy namiotu móżdżku wraz z przeponą siodła zamykają  kostne siodło w  zamknięta przestrzeń  kostno oponową dla przysadki mózgowej.

Inne teksty w tej samej kategorii Zobacz również